هاوار زاگرس ،نبی امیربیگی::در فرهنگ استانهای غربی از دیر باز و از زمان باستانی غذاهای بسیاری مناسب فصل سرما به یادگار مانده است، یکی از این غذاها و در اصل سوپ های اصیل زاگرس نشینان، آش ترخینه است.
در این روز های سرد زمستانی، مردم با انواع نوشیدنیها و سوپ های داغ و مفید برای سلامتی از خود پذیرایی می کنند، در فرهنگ استانهای غربی از دیر باز و از زمان باستانی غذاهای بسیاری مناسب فصل سرما به یادگار مانده است، یکی از این غذاها و در اصل سوپ های اصیل زاگرس نشینان، آش ترخینه است، در گذشته مردم برای افزایش مواد مغذی و خوش خوراک کردن غلاتی مانند گندم، آن را در موادی مانند دوغ که خاصیت تخمیر کنندگی دارد، نگهداری کرده و برای افزایش مدت ماندگاری این ماده غذایی، از شیوه افزودن نمک و خشک کردن بهره جسته که در نهایت منجر به ایجاد ترخینه شده است.
غذای به وسعت تاریخ این دیار، تا دلتان بخواهد انواع ادویه و سبزیهای محلی در طبخ آن به کار رفته و آن را مقوی و پر از فایده برای بدن ساخته است، از پونه، شنبلیله گرفته تا شلغم، دوغ ترش، فلفل، گندم و …..
علاوه بر آن گندم موجود در ترخینه دارای خواص بی شماری می باشد، که کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سرطان، دیابت و درمان زکام های سخت، سرفه و یبوست برخی خواص بلغور گندم می باشند.
ترخینه دارای فواید درمانی همچون کاهش تب، درمان یبوست، درمان درد کمر، کاهش وزن، درمان اخلاط خونی، ورم حنجره و حلق، سرفه و … است. همچنین خواص گیاهان دارویی همچون شلغم و پونه موجود در ترخینه را نمی توان نادیده گرفت.
آش ترخینه از آش های محبوب استان ایلام محسوب می شود که زنان ایلامی در اواخر تابستان و یا میانه تابستان اقدام به درست کردن آن می کنند و ترخینه بعد از طی مراحلی، در طی یک هفته الی ۱۰ روز آماده برای فصل زمستان است./م
